ظهور چیست ؟

ظهور واژه ای در زبان عربی است که برگرفته از کلمه ظهر می باشد ، زبان شناسان عربی « ظهر » را حاکی از هر نوع بروز وآشکار شدن که همراه با قدرت وقوت باشد ، دانسته اند . به واژه ظهور در ایات وروایات نیز اشاره شده ، چنانچه در قرآن کریم هم در آیه شریفه « هو الذی ارسل رسل بالمهدی ودین الحق ... » یعنی « اوست که پیامبر خود را برای هدایت ودین حق فرستاد تا او را بر تمام ادیان چیره سازد اگر چه مشرکان نپسندند » که در یک معنا پدیدار شدن با قدرت وشکوه است . در این آیه ظهور به دین اسلام وحقایق قرآن ومعارف اسلامی نسیت داده شده است .

احادیثی از ظهور امام مهدی (عج)

هرگاه آواز دهنده ای از آسمان آواز داد که . « همانا حق در میان خاندان محمد است » ، در آن هنگام نام مهدی بر سر زبان های مردم می افتد واز جام محبت او می نوشند وجز نام او بر زبان ندارند .

« امام علی (ع)»

خداوند قائم ما را از پس پرده غیبت بیرون می آورد وآنگاه او را از ستمگران انتقام می گیرد .

 « امام حسین (ع)»

آنگاه کا برپادررنده عدالت (امام مهدی عج ) قیام کند ، عدالتش نیکوکار وبدکار را فر می گیرد .

 « امام حسین (ع)»

آنگاه که قائم ما قیام کند ، خدا آفت را از شیعیام ما بزداید ودلهایشان را چون پاره های آهن [ استوار ] سازد .

« امام سجاد (ع)»

منم که زمین را از عدالت لبریز می کنم ، چنانکه از ستم آکنده است .

« امام مهدی (عج (»

منبع اصلى اعتقاد به اصل امامت  و ایمان به ظهور حضرت مهدى (علیه السلام)

پرسش :

اعتبار و جایگاه امامت و رهبرى و ایمان به ظهور حضرت مهدى(علیه السلام) از چه منابع اسلامى استفاده شده است؟ و رویدادها و گذشت زمان در تکمیل ابعاد مختلف این اصل چه تأثیرى داشته است؟

پاسخ:

اعتقاد به اصل امامت و رهبرى جامعه از مسائل اساسى اسلام است و در متن تعالیم آن قرار دارد.

بر طبق آیه اى از قرآن کریم، امامت منصبى است که به حضرت ابراهیم خلیل(علیه السلام)پس از آن آزمایش بزرگ ـ ابتلاء به کلمات ـ اعطا شده است طبق روایاتى که متواتر هم هستند، شیعه و سنى هر دو آن ها را نقل کرده اند، این منصب در اهل بیت پیغمبر(صلى الله علیه وآله وسلم) هم قرار داده شده است و آنان به این موهبت بزرگ الهى اختصاص یافته اند.

بر این اساس مقرر شده است که در هر عصرى، فردى از این خاندان که واجد صلاحیت هاى لازم از جمله علم و عصمت است عهده دار منصب امامت و رهبرى باشد.

چنین شخصى حجت خدا و عِدل قرآن و راهنماى مردم و نگهبان دین و شریعت است، امامت اصلى است که از دوره رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) تا زمان ما برقرار بوده است و از زمان ما تا پایان جهان هم ادامه خواهد داشت و نقطه کمال ظاهرى و شکوفایى کامل آن در دوره ظهور مسرّت بخش حضرت مهدى(علیه السلام) و برپایى حکومت عدل واحد جهانى آن حضرت است که با شکوفایى همه استعدادهاى بشرى و تکامل اندیشه ها و آشکار گشتن برکات زمینى و آسمانى جهان پر از قسط و عدل و خیر و برکت خواهد شد.

برنامه تشکیل امت نوین جهانى که باید منتهى به گسترش عدالت و حاکمیت توحید گردد، از متن تعالیم اسلام استفاده مى شود. قرآن کریم در چند سوره آن را اعلام کرده است و صدها روایت نبوى از جهانى شدن اسلام و حکومت عدل و استقرار امنیّت کامل در روى زمین، پس از ظهور مهدى موعود(علیه السلام) ـ که از دودمان رسالت و فرزندان على و فاطمه(علیهم السلام) و هم نام و هم کنیه پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) است ـ خبر داده است.

اعتقاد به ظهور حضرت مهدى(علیه السلام) با اوصاف ذکر شده مطلبى است که در نصوص اولیه اسلامى مطرح شده است. و بر حسب احادیث متواتر، پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) از این واقعه مبارک خبر داده اند و از امت خود درخواست کرده اند که در انتظار این روز بزرگ باشند.

اگر چه مسأله ظهور از بشارات کلّى مربوط به عالم گیر شدن اسلام و غلبه حق بر باطل، استنباط مى شود; ولى این به آن معنى نیست که مسأله ظهور تنها یک مفهوم استنباطى از مضمون احادیث است. چون متن و عین عبارات نصوص روایى به طور مستقل بر آن دلالت دارند و استناد عمده اهل ایمان به همین نصوص است که با صراحت به ظهور حضرت مهدى(علیه السلام) و علائم آن دلالت دارند.

وقتى که معلوم شد مبناى پیدایش این عقیده، بشارت هاى کلّى و نصوص و متون روایى است مى توان گفت اوضاع و رویدادهاى تاریخى که بعد از پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) رخ داد در پیدایش آن نقشى نداشته است.

زیرا مبدأ این اندیشه عصر رسالت است و احادیث مربوط به آن متجاوز از هزار روایت است که در کتاب هاى حدیث و تفسیر و بسیارى از کتاب هاى دیگر نقل شده است و علماى بزرگ اهل سنّت هم درباره آن کتاب هاى مستقلى تألیف کرده اند و کتاب هایى که بیش از دوازده قرن از تألیف آن ها مى گذرد و توسط بزرگ ترین خبرگان و محققان علوم اسلامى نگاشته شده اند با صراحت دلالت دارند که شخص پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم)مسأله ظهور مهدى موعود(علیه السلام)را بشارت داده اند و این بشارت ها را صحابه آن حضرت و تابعین صحابه و بعد از آن ها طبقات دیگر از مردم نقل کرده اند.

مهدویّت در اسلام

مسأله مهدویّت در اسلام ، آنچنانکه شیعه مطرح مى کند ، یکى از اصیل ترین پایه هاى تداوم اسلام ، و شرط اساسى انقلاب جهانى اسلام و پیروزى و حاکمیّت همه جانبه آئین قرآن بر دیگر آئین ها و حکومت هاى جهان است.

زیرا تنها در سایه رهبرى امام واجد شرایط و خلیفه معصوم و منبعث از جانب بنیانگذار اسلام است که اسلام راستین با آزادى کامل و ابعاد گسترده اش در همه شؤون علمى ، سیاسى ، اجتماعى ، اقتصادى ، عبادى ، اخلاقى ، فرهنگى ، قضائى ، نظامى و . . .  مى تواند در سراسر جهان و در میان عموم توده هاى بشرى خودنمائى کند; و در همین حال وعده الهى در قرآن مجید مبنى بر پیروزى مستضعفان بر مستکبران عینیّت و تحقّق پیدا نماید.

مگر نه این است که در طول چهارده قرن گذشته تاریخ اسلام صدها کشور بزرگ و کوچک و جزیره و امیرنشین و شیخ نشین در گوشه و کنار جهان وجود داشته و دارد که مردمش و هیئت حاکمه اش و صدا و سیمایش و دانشگاه و دادگستریش همه و همه دم از اسلام زده و مى زنند.

و هم اکنون در همه این مراکز انواع شعارهاى اسلامى از طریق رسانه هاى گروهى و کتاب و مقاله ، با ابعاد گسترده تر از گذشته توجه عموم را به خود جلب کرده ، و اکثراً مدّعى هستند و تا حدّى هم راست مى گویند که قانون اساسى خود را از روى قرآن تدوین نموده اند.

ولى متأسفانه نمى توانیم یک کشور پهناور حدود چهل میلیون نفرى همچون مصر ، بلکه یک کشور بسیار کوچک یا منطقه شیخ نشینى را معرفى کنیم که نظام صد در صد اسلامى بر آن حاکمیّت داشته ، و از هر جهت مورد عمل بوده باشد.

در صورتیکه اگر رهبرى کشورها را زمامداران لایق و مسلمان ــ که هم آگاهى از اسلام داشتند و هم آزادى از سرسپردگى اجانب و استعمارگران ـ عهده دار بودند ، این چنین انواع انحراف گرائى ، کجروى مادى و معنوى ، فقر و عقب افتادگى همه جانبه ، و ظلم و فساد جایگزین اسلام نمى شد.

و این چنین اختلافات عقیدتى و اخلاقى و سیاسى و مسلکى و طبقاتى و اجتماعى ، بیش از یک میلیارد مسلمان را دچار تفرقه و جدائى نمى کرد; و تحت نفوذ دشمنان اسلام و استعمارگران قرار نمى داد; و دست گدائى آنان را در جهت علم و صنعت و خوراک و پوشاک و دارو و درمان پیش شرق و غرب دراز نمى نمود.

بدین ترتیب عدل و مساوات واقعى و جهانى و نجات از یوغ ظلم و جور و جهل و نادانى و فقر و ناأمنى معنا و مفهومى نخواهد داشت ، مگر با روى کار آمدن یک زمامدار لایق و نیرومندى که با آزادى مطلق و به دور از هرگونه ترس و تقیّه و وابستگى و خودفروختگى ، در صحنه عمل وارد شود; و قبل از هر چیز اسلام اصیل را از چنگال اسارت زمامداران نالایق و خود فروخته ، و مسلمانان فریب خورده آزاد سازد; و آنگاه بر اساس قوانین اصیل اسلامى و روش پیامبر(ص) و على(ع) بر مردم حکومت نماید.

آرى بـه عقیده شیعه امامیه ، و محقّقـان اهـل تسنّن ، این لباسى است که به قامت یکتا فرزند امام حسن عسکرى(ع) ، « مهدى منتظر( عج ) » دوخته شده; و تنها اوست که مسؤولیّت این کار به عهده اش واگذار شده; و هم اوست که در سایه رهبریش مستضعفان جهان بر مستکبران پیروز ، و آنچه را که قرآن مجید در رابطه با حکومت جهانى و زمامدارى مطلق به بندگان شایسته خدا نوید داده و گوید:

« وَ لَقد کَتبنا فِى الزَّبور مِن بَعد الذِّکر أنَّ الأرضَ یَرِثُها عِبادىَ الصَّالحُون »

« ما در زبور ، پس از ذکر ( تورات ) نوشته ایم که زمین را بندگان شایسته خدا به ارث خواهند برد »

  شکوی به مولای  خود

اى ماه من که غیب ز انظار مردمى***آیا شود وصال جمالت نصیب من

کردى یکى تجلّى و گشتى دلم کباب***گشتم مریض هجر بیا اى طبیب من

هر دم خیال وصل تو آید به دل زیأس***گویم کجا منىّ و جنابِ حبیب من

یاد آورم چو مور و سلیمان و مُحتَشَم***آید هزار مژده به قلب کئیب من

شکوى نمودمى به جنابش که اى عزیز***از سوز هجر او و کلام رقیب من

عقل آنکه او معلَّم نور هداى اوست***در جمله اى ز حضرت او شد مجیب من

پس زو ندا رسید ز غیب آنکه صبر کن***زود است تا سماع نداى خطیب من

گفتم که اى عزیز ، چسان مى توان کشید***درد فراق مثل تو قلب قریب من

ازلطف پس رسید ندائى که رُوح یافت***وز رَوح جان فزاش ز عقل لبیب من

باشد چسان غریب دلى کو مرا مقرّ***گردیده است و هست قرین و قریب من

گفتم که نیست بهر قرین تو غربتى***لیکن به دل جمال تو گردیده زیب من

بشنیدمى ز غیب طلب کن فرج ز حق***تا این جهان جنان شود از روح طبیب من

... .

مرحوم آیت الله میرزا محمّدباقر فقیه ایمانى

مهدی (عج) در نهج البلاغه

خطبه 138:

« یَعطِفُ الهَوى عَلَى الهُدى ، إذا عَطَفُوا الهُدى عَلَى الهَوى ، و یَعطِفُ الرَّأىَ عَلَى القُرآنِ ، إذا عَطَفُوا القرآنَ على الرَّأىِ ، حتَّى تَقُومَ الحَربُ بِکم عَلى ساق ، بادِیاً نَواجِذُها ، مَملُوءَةً أَخْلافُها ، حُلْواً رَضاعُها ، عَلْقَماً عاقِبَتُها »

او هواى نفس را به هدایت و رهنمود الهى بر مى گرداند ، آن هنگام که مردم هدایت الهى را به خواسته هاى نفسانى بر گردانده اند.

و آنگاه که مردم قرآن را تفسیر به رأى کنند او آراء و نظریات را به قرآن گرایش دهد.

ابن ابى الحدید پیرامون این فراز سخنان امام على(ع) مى گوید:

این کلام اشاره به امامى است که خداوند او را در آخرالزمان به وجود مى آورد و همو باشد که در روایات و آثار به او نوید داده شده است ; و مقصود از گرایش به قرآن ، لغو احکام صادره از روى رأى و قیاس ، و منع از عمل بر طبق گمان و تخمین ، و جایگزین کردن عمل بر طبق قرآن است.

مهدی مردی است از فرزندان من که چهره اش چون اختر تابناک است .

« پیامبر اکرم (ص)»

مهدی طاووس بهشتیان است .

با مهدی ما حجتها گسسته می شود . او پایان بخش سلسله امامان ، نجات بخش امت واوج نور وراز نهان است .

« امام علی (ع )»

اگر او [ امام زمان (عج) ] را دریابم تمام عمر به او خدمت می کنم .

من یادگار خدا در زمین وجانشین وحجت او بر شما هستم .

من مایه امان اهل زمینم ؛ چنانکه ستارگان مایه امان اهل آسمان اند .پ

یا صاحب‌الزّمان:
پدر جان! بس که در فراقت گریستم و این دنیا را بی تو تنگ و بی معنا یافتم دیگر امیدوارم یا تو بیایی یا من بروم، شاید که حداقل از این رفتن نزدیکی به شما بیشتر شود و دلم از این بی‌قراری و بی شکیبی در آید.
مولایم، امروز که روز ولایت تو را در پیش رو داریم دلم به تلاطم بیشتری افتاده که اگر مولایت پس از سالیانی غیبت و فراق باز آید، چگونه می‌توانی به بهترین نحو ولایتش را به او تبریک گویی.
عزیز زهرا سلام‌الله‌علیها! ما این عید ولایت را جشن می‌گیریم در حالی‌که مادرت زهرا سلام‌الله‌علیها، از یک طرف شادمان و مسرور از کم شدن شرّ دشمن ولایت و از سویی نالان از غم هجر فرزندش که این چنین یاران و شیعیان فرزندش نیز نالان و چشم به راهند. سرورم! ما اگر جشن می‌گیریم می‌خواهیم بگوییم آقاجان العجل! العجل!
می‌شود روزی بانگ انا المهدی گوش این عالم را نوازش دهد و چشمان بی سو از گریه‌ها و ندبه‌ها، نورانی شود، و چهره‌های حزین و غم‌سار شادان شود؟! راستی آن روز چه روزی ست؟! نمی‌دانم چگونه خود را آماده‌ی آمدن چنین روزی کنم و چگونه این عید را به مادرت تبریک گویم.
بیا! بیا بابایم که دیگر تاب و توانم به آخر رسیده و ندبه‌هایم بی امان گشته. به امید رسیدن هر چه زودتر آن روز و تعجیل در فرجت مولایم.
با سوز دل و چشمانی خیس و قلمی لرزان باز می‌نویسم: العجل العجل یا صاحب الزّمان!